EYT’lilerin emeklilik başvuruları neden reddediliyor?
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi kapsamında emeklilik başvurusunda bulunanlardan yaklaşık 200 bin kişinin başvurusu reddedildi. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, bu başvuruların neden reddedildiğini 12 başlıkta anlattı.
İşte emeklilik başvurularının reddedilme nedenleri:
- Kendi şirketinde sigortalı olanlar: 2008’den önce bir işletmede çalışırken hisse almış ve sigortalı olarak devam edenler, kendi şirketini kurduktan sonra kendi şirketinde sigortalı olarak devam edemezler. Bu kişiler, Bağ-Kur’a geçmek zorundadır. SSK’dan emekli olacağını düşünürken Bağ-Kur’a geçenler, kadın ise 7 bin 200, erkek ise 9 bin güne tamamlaması gerekebilir.
- Başkasının primleri sehven sizin primlerinize katılmışsa: Başka birinin prim günleri sizin hizmetiniz içine dahil olduysa, bu tespit edildiğinde emekliliğiniz iptal edilir.
- Bağ-Kur primlerini ödemediği günlere borçlanma yapanlar: Kendi adına açtığı iş yerinin ortağı olan ve o dönemlerde de Bağ-Kur primlerini ödemeyen kişiler, yanlışlıkla doğum, askerlik borçlanması yapıp parasını ödese dahi o emeklilik yanlış bir emeklilik olur. Daha sonra SGK arayarak “Bağ-Kur’lu olduğunuz dönemde primlerinizi ödememişsiniz, o sürelerde borçlanma yapmışsınız. Şimdi bu borçlanmaları ve emekliliğinizi iptal ediyoruz.” diyebilir. Ya da emeklilik için başvurduğunuzda ve bu tespit edildiğinde başvurunuz reddedilir.
- Birden fazla iş yerinde çalışanlar: Bir ayda 30 gün, bir yılda 360 günden fazla olamaz. Birden fazla iş yerinde çalışan kişiler, sehven prim günlerini yanlış toplayıp müracaat ettiyse, birkaç işletmede çalışsalar dahi bir ayın üzerindeki günlerinin silinir. Bu nedenle emeklilik başvurunuz reddedilir. Emekli olduysanız da ileride tespit edildiğinde emekliliğiniz iptal edilir.
- Çalışmadığı halde sigortalı gösterilenler: Çalışmadığı halde bir kişi, kendisini sigortalı gösterip eksik günlerini tamamlarsa ve bu sahte sigortalılık durumu SGK fark ederse, kaç yıl olursa olsun, geriye doğru emekliliği iptal olur. Ödediği emekli aylıklarını ve sağlık harcamalarının parasını sigortalıdan talep eder.
- 18 yaş altında ilk sigorta başlangıcı: 18 yaş altında ilk sigorta başlangıcı, anne ya da babasının işletmesinde olan kişilerin sigorta başlangıçlarına göre EYT’li olup müracaat etseler de 18 yaş altı anne-babanın yanındaki sigortalılıklar iptal edilir ve başvuru reddedilir. Bu ileride tespit edilirse yine geriye doğru iptal olur ve sağlık harcamaları geri talep edilir.
Diğer nedenler:
- Emekli olmak için gereken yaş şartını tamamlamamış olmak.
- Emekli olmak için gereken prim gün sayısını tamamlamamış olmak.
- Emekli olmak için gereken sigortalılık süresini tamamlamamış olmak.
- Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşından önce emekli olmak için engelli olduğunu belgelememiş olmak.
- Yabancı uyruklu olup, Türkiye’de 10 yıl kesintisiz ikamet etmemiş olmak.
EYT’lilerin dikkat etmesi gerekenler:
- Emekli olmak için gereken şartları eksiksiz yerine getirdiğinizden emin olun.
- Primlerinizi eksiksiz ödediğinizden emin olun.
- Sigortalılık sürenizi eksiksiz tamamladığınızdan emin olun.
- Engelli olduğunuzu belgelemeniz gerekiyorsa, bunu zamanında yapın.
- Yabancı uyruklu iseniz, Türkiye’de 10 yıl kesintisiz ikamet ettiğinizi belgelemeniz gerekiyorsa, bunu zamanında yapın.
EYT düzenlemesinin ardından emeklilik başvurusu yapanların başvurularının reddedilmesi, EYT’lilerin mağduriyetini artıran bir durumdur. EYT’lilerin mağduriyetinin giderilmesi için, emeklilik başvurularının reddedilmesine neden olan bu durumların giderilmesi gerekmektedir.